Dolma to klasyczna potrawa kuchni śródziemnomorskiej i bliskowschodniej, znana w Grecji, Turcji, Armenii czy Libanie. Główne składniki to liście winogron, ryż, zioła i oliwa z oliwek. Może występować w wersji wegetariańskiej lub z mięsem – dziś przygotujemy lekką, ziołową wersję wegańską, która świetnie sprawdzi się jako przystawka, danie główne lub przekąska na letnim stole.
Składniki (na ok. 30 sztuk)
-
30 liści winogron (ze słoika lub świeżych, sparzonych)
-
200 g białego ryżu (np. basmati lub długoziarnistego)
-
1 duża cebula
-
1 pęczek koperku
-
1/2 pęczka natki pietruszki
-
1/2 pęczka mięty
-
sok z 1 cytryny
-
80 ml oliwy z oliwek extra virgin
-
sól i pieprz do smaku
-
1 łyżeczka cukru
-
woda lub bulion warzywny do gotowania
Przygotowanie liści winogron
Jeśli używasz liści ze słoika, dokładnie je opłucz z solanki, odsącz i rozłóż na ściereczce. Jeśli masz świeże liście winorośli, sparz je przez 1–2 minuty we wrzątku, by zmiękły. Odetnij ewentualne twarde łodyżki.
Farsz ryżowo-ziołowy
-
Ryż opłucz dokładnie w zimnej wodzie i ugotuj w lekko osolonej wodzie na półtwardo (ok. 8 minut). Odcedź i odstaw do ostygnięcia.
-
Na patelni rozgrzej 2 łyżki oliwy z oliwek. Podsmaż drobno posiekaną cebulę do zeszklenia.
-
Dodaj ugotowany ryż, posiekane zioła (koperek, natka, mięta), sok z cytryny, sól, pieprz i cukier. Wymieszaj dokładnie i odstaw do przestudzenia.
Zawijanie dolmy
Na każdą liść winogron połóż łyżeczkę farszu bliżej dolnej części. Zawiń najpierw boki liścia do środka, a następnie zwiń całość w ciasny rulon. Nie zawijaj zbyt ciasno – ryż jeszcze napęcznieje podczas gotowania.
Gotowanie dolmy
-
Dno szerokiego garnka wyłóż kilkoma liśćmi winogron (opcjonalnie, chroni zawiniątka przed przypaleniem).
-
Ułóż dolmy ciasno jedna obok drugiej, warstwami.
-
Zalej całość wodą lub bulionem warzywnym, aż będą przykryte. Dodaj pozostałą oliwę z oliwek i sok z połowy cytryny.
-
Przykryj dolmy talerzem, aby się nie rozwinęły podczas gotowania. Przykryj pokrywką i gotuj na małym ogniu przez 40–50 minut.
Serwowanie
Dolma smakuje najlepiej na zimno lub w temperaturze pokojowej. Podawaj z:
-
jogurtem naturalnym lub roślinnym dipem czosnkowym,
-
świeżym pieczywem lub pitą,
-
dodatkową porcją oliwy z oliwek i plasterkami cytryny.
Wartości odżywcze (na 5 sztuk)
-
Kalorie: ok. 240 kcal
-
Tłuszcze: 9 g (w tym zdrowe tłuszcze z oliwy)
-
Węglowodany: 34 g
-
Białko: 4 g
-
Błonnik: 3 g
Dlaczego oliwa z oliwek to klucz?
W dolmie oliwa z oliwek pełni wiele ról:
-
nadaje potrawie aksamitnej konsystencji i smaku,
-
poprawia wchłanianie witamin z ziół i cytryny,
-
ułatwia zwijanie liści i poprawia teksturę farszu,
-
nadaje połysk i chroni podczas gotowania.
Porady i warianty
-
Zamiast ryżu możesz użyć kaszy jaglanej lub komosy ryżowej.
-
Zamiast liści winogron – w wersji alternatywnej sprawdzą się liście kapusty włoskiej.
-
Możesz dodać orzeszki piniowe lub rodzynki do farszu dla wersji greckiej.
-
W wersji libańskiej dodaje się więcej cytryny i więcej mięty.
Kiedy najlepiej podawać dolmę?
-
jako przystawkę na imprezie lub przyjęciu,
-
jako wegańskie danie główne z dodatkami,
-
na pikniku lub lunch do pracy,
-
jako element mezze – bliskowschodniej uczty z przekąskami.
Podsumowanie
Dolma, czyli liście winogron faszerowane ryżem i ziołami, to potrawa wyjątkowo aromatyczna, zdrowa i efektowna. Dzięki oliwie z oliwek i świeżym ziołom nabiera głębi smaku i lekkości. To doskonały wybór dla fanów kuchni śródziemnomorskiej i bliskowschodniej – i świetna propozycja na lato, lunch, przystawkę lub danie główne.
