Pasztet bez mięsa? Tak – i to nie tylko z konieczności, ale z wyboru! Wegański pasztet z soczewicy i suszonych grzybów to niebanalna propozycja dla wszystkich, którzy szukają smaku, struktury i głębi porównywalnej z tradycyjnym mięsnym odpowiednikiem. Dzięki aromatycznym grzybom, dobrze dobranym przyprawom oraz oliwie z oliwek jako bazie tłuszczowej, uzyskujemy kremowy, intensywny pasztet, który smakuje zarówno na ciepło, jak i na zimno. Idealny na święta, do kanapek, na przystawkę lub jako składnik wegańskiego lunchboxa.
Dlaczego oliwa zamiast masła?
W tradycyjnych pasztetach tłuszcz (najczęściej masło lub smalec) odgrywa rolę nośnika smaku i spoiwa. W wersji roślinnej tę rolę przejmuje oliwa z oliwek – najlepiej extra virgin, tłoczona na zimno. Jej intensywny aromat oraz właściwości zdrowotne sprawiają, że pasztet zyskuje głębię i kremową konsystencję bez potrzeby użycia produktów odzwierzęcych. Oliwa z oliwek dodatkowo poprawia przyswajanie witamin i naturalnie konserwuje potrawę, przedłużając jej świeżość.
Składniki (na foremkę 25 cm)
Baza pasztetu:
-
1 szklanka zielonej soczewicy (nie rozgotowującej się)
-
30 g suszonych grzybów (borowiki lub podgrzybki)
-
2 cebule
-
3 ząbki czosnku
-
2 łyżki oliwy z oliwek do smażenia
-
1/2 szklanki oleju lub oliwy (do masy)
-
2 łyżki sosu sojowego
-
1 marchewka
-
1 pietruszka (korzeń)
-
1/2 łyżeczki gałki muszkatołowej
-
1/2 łyżeczki wędzonej papryki
-
1/2 łyżeczki tymianku
-
1/2 łyżeczki majeranku
-
sól i pieprz do smaku
-
2–3 łyżki bułki tartej lub mąki z ciecierzycy (opcjonalnie – dla konsystencji)
Dodatkowo:
-
oliwa do posmarowania formy i wierzchu
-
pestki dyni, słonecznika lub świeży tymianek do dekoracji
Krok po kroku – jak zrobić wegański pasztet?
1. Przygotowanie grzybów
Suszone grzyby zalej wrzątkiem (ok. 1,5 szklanki) i odstaw na co najmniej 1 godzinę, a najlepiej na całą noc. Następnie odcedź, zachowując wodę z moczenia – będzie użyta do gotowania soczewicy. Grzyby drobno posiekaj.
2. Gotowanie soczewicy i warzyw
Zieloną soczewicę przepłucz i ugotuj do miękkości w mieszance wody z grzybów i świeżej wody (razem około 2,5 szklanki). Dodaj pół łyżeczki soli pod koniec gotowania. W tym czasie obierz marchewkę i pietruszkę, zetrzyj na tarce i podduś na patelni z łyżką oliwy przez ok. 5–6 minut, aż będą miękkie. Odstaw do ostygnięcia.
3. Smażenie cebuli i czosnku
Na osobnej patelni rozgrzej łyżkę oliwy z oliwek. Dodaj drobno pokrojoną cebulę i smaż do zeszklenia (ok. 10 minut na małym ogniu). Dodaj posiekany czosnek oraz posiekane grzyby. Smaż przez kolejne 5 minut, aż wszystko zmięknie i lekko się zrumieni. Dodaj sos sojowy i przyprawy: tymianek, majeranek, paprykę, gałkę muszkatołową. Wymieszaj i odstaw.
4. Mieszanie masy pasztetowej
W dużej misce umieść ugotowaną soczewicę, warzywa z patelni, cebulę z grzybami i oliwę (ok. 1/2 szklanki). Zmiksuj wszystko za pomocą blendera ręcznego – nie musi być idealnie gładko, drobne kawałki są mile widziane. Dopraw do smaku solą i pieprzem. Jeśli masa jest zbyt rzadka – dodaj 2–3 łyżki bułki tartej lub mąki z ciecierzycy.
Pieczenie pasztetu
Formę (najlepiej keksówkę) wysmaruj oliwą i ewentualnie wysyp bułką tartą lub płatkami owsianymi. Przełóż masę pasztetową, wyrównaj i delikatnie dociśnij. Wierzch posmaruj oliwą z oliwek i udekoruj pestkami dyni lub świeżym tymiankiem. Piecz w temperaturze 180°C (góra-dół) przez około 50–60 minut, aż wierzch będzie rumiany i delikatnie chrupiący. Odstaw do całkowitego ostudzenia – pasztet zastyga podczas chłodzenia.
Jak podawać pasztet z soczewicy i grzybów?
Pasztet doskonale smakuje zarówno na ciepło, jak i na zimno. Po ostudzeniu można go łatwo kroić w plastry. Idealnie komponuje się z:
-
pieczywem razowym, orzechowym lub żytnim
-
musztardą, konfiturą z cebuli lub żurawiną
-
kiszonkami: ogórkami, kapustą, buraczkami
-
oliwą koperkową lub czosnkową jako wykończeniem
Przechowywanie
Pasztet najlepiej przechowywać w lodówce, szczelnie owinięty, do 5 dni. Można go też zamrozić – po pokrojeniu w plastry, przechowuj je w woreczkach lub pojemnikach i rozmrażaj w lodówce.
Wariacje i modyfikacje
-
Zamiast soczewicy możesz użyć ciecierzycy lub fasoli – uzyskasz inną strukturę i smak.
-
Zamiast grzybów suszonych możesz użyć pieczarek lub grzybów shimeji – dodaj je wcześniej podsmażone.
-
W wersji świątecznej warto dodać śliwki suszone lub orzechy włoskie – pasztet zyska słodycz i chrupkość.
-
Zamiast bułki tartej: płatki owsiane, siemię lniane mielone, kasza manna lub mąka z cieciorki.
Dlaczego warto sięgnąć po wegański pasztet?
Pasztet roślinny to nie tylko opcja dla wegan. To pełnowartościowe danie, które dostarcza białka, błonnika, witamin i nienasyconych kwasów tłuszczowych z oliwy z oliwek. Jest lekkostrawny, zdrowy i bardzo smaczny – idealny dla każdego, kto chce ograniczyć mięso, nie rezygnując z przyjemności jedzenia.
Podsumowanie – pasztet bez kompromisów
Ten pasztet łączy w sobie wszystko, co najlepsze: smak grzybów, kremową konsystencję soczewicy, ziołową głębię przypraw i aksamitność oliwy z oliwek. To doskonała alternatywa dla mięsnych pasztetów – lekka, intensywna i satysfakcjonująca. Możesz go podać zarówno na co dzień, jak i na święta, do pieczywa, jako przekąskę czy danie główne. Spróbuj raz, a wrócisz do tego przepisu nie raz.
