Wybór odpowiedniej oliwy do smażenia jest kluczowy dla zdrowia oraz smaku przygotowywanych potraw. Oliwa z oliwek, szczególnie extra virgin, jest często chwalona za swoje liczne korzyści zdrowotne, jednak jej zastosowanie w smażeniu budzi pewne wątpliwości. W artykule przyjrzymy się różnym rodzajom oliwy z oliwek, ich właściwościom i określimy, która z nich najlepiej nadaje się do smażenia.

Rodzaje oliwy z oliwek

Oliwa extra virgin (extra virgin olive oil): Jest to najwyższej jakości oliwa z oliwek, uzyskiwana z pierwszego tłoczenia na zimno, bez użycia środków chemicznych. Charakteryzuje się niską kwasowością, intensywnym smakiem i bogactwem składników odżywczych, takich jak polifenole i witamina E.

Oliwa z oliwek virgin (virgin olive oil): Jest również uzyskiwana z pierwszego tłoczenia, jednak jej kwasowość jest nieco wyższa niż w przypadku oliwy extra virgin. Ma nieco łagodniejszy smak, ale nadal jest bogata w składniki odżywcze.

Oliwa rafinowana (refined olive oil): Jest to oliwa, która została poddana procesowi rafinacji, aby usunąć zanieczyszczenia i poprawić smak. Rafinacja usuwa niektóre składniki odżywcze, ale oliwa ta ma wyższą temperaturę dymienia i łagodniejszy smak.

Oliwa z wytłoków oliwnych (olive pomace oil): Jest to oliwa uzyskiwana z resztek oliwek po pierwszym tłoczeniu, często przy użyciu środków chemicznych. Jest mniej wartościowa pod względem odżywczym i ma wyższą temperaturę dymienia.

Właściwości oliwy do smażenia

Temperatura dymienia: Temperatura dymienia jest kluczowym czynnikiem przy wyborze oliwy do smażenia. Jest to temperatura, przy której oliwa zaczyna się rozkładać, wydzielając dym i substancje szkodliwe. Oliwa extra virgin ma niższą temperaturę dymienia (ok. 160-190°C), co sprawia, że jest mniej odpowiednia do smażenia w wysokich temperaturach. Rafinowana oliwa z oliwek ma wyższą temperaturę dymienia (ok. 220-240°C), co czyni ją bardziej odpowiednią do smażenia.

Stabilność oksydacyjna: Oliwy bogate w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, takie jak oliwa z oliwek, są bardziej stabilne podczas ogrzewania w porównaniu z olejami bogatymi w wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Stabilność oksydacyjna jest ważna, ponieważ oznacza, że oliwa jest mniej podatna na tworzenie szkodliwych związków podczas smażenia.

Najlepsza oliwa do smażenia

Oliwa rafinowana: Ze względu na wyższą temperaturę dymienia i stabilność podczas ogrzewania, oliwa rafinowana jest najlepszym wyborem do smażenia. Ma łagodny smak, który nie dominuje potraw, i jest bezpieczna do użycia w wysokich temperaturach.

Oliwa extra virgin (do smażenia na średnim ogniu): Jeśli zależy nam na zachowaniu pełni smaku i korzyści zdrowotnych oliwy extra virgin, możemy jej używać do smażenia na średnim ogniu, unikając wysokich temperatur, które mogłyby prowadzić do jej rozkładu.

Przepis na smażone warzywa z oliwą z oliwek

Składniki:

2 łyżki oliwy rafinowanej z oliwek
1 czerwona papryka
1 żółta papryka
1 cukinia
1 czerwona cebula
1 ząbek czosnku
sól i pieprz do smaku
świeże zioła (np. natka pietruszki, bazylia) do dekoracji

Przygotowanie:

Papryki, cukinię i cebulę pokrój w cienkie paski.
Na dużej patelni rozgrzej oliwę rafinowaną z oliwek na średnim ogniu.
Dodaj pokrojone warzywa i smaż przez około 5-7 minut, aż będą miękkie i lekko złociste.
Dodaj drobno posiekany czosnek i smaż przez kolejne 2 minuty.
Dopraw solą i pieprzem do smaku.
Przełóż warzywa na talerz i posyp świeżymi ziołami przed podaniem.

Podsumowanie

Wybór odpowiedniej oliwy do smażenia zależy od temperatury, w jakiej planujemy gotować. Oliwa rafinowana z oliwek jest najlepszym wyborem do smażenia w wysokich temperaturach ze względu na swoją wyższą temperaturę dymienia i stabilność oksydacyjną. Oliwa extra virgin może być używana do smażenia na średnim ogniu, oferując korzyści zdrowotne i intensywny smak. Warto dostosować rodzaj oliwy do konkretnych potrzeb kulinarnych, aby cieszyć się zdrowymi i smacznymi potrawami.