Oliwa z oliwek to nie tylko jeden z podstawowych składników kuchni śródziemnomorskiej, ale również prawdziwy eliksir zdrowia. Jej unikalne właściwości zdrowotne wynikają z bogactwa składników odżywczych, w tym kwasów tłuszczowych, witamin i polifenoli. Jednym z najważniejszych i najbardziej badanych związków zawartych w oliwie z oliwek jest oleokantal. To właśnie dzięki niemu oliwa z oliwek wykazuje wyjątkowe właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające. W tym artykule przyjrzymy się bliżej oleokantalowi, jego działaniu na organizm oraz korzyściom płynącym z jego regularnego spożywania.
Czym jest Oleokantal?
Oleokantal to związek fenolowy występujący w oliwie z oliwek, który został po raz pierwszy zidentyfikowany w 1993 roku. Jego nazwa pochodzi od greckich słów „oleo” (oliwa) i „kantalos” (ukłucie), co odnosi się do charakterystycznego, piekącego uczucia w gardle, które odczuwamy, spożywając świeżą oliwę z oliwek. To właśnie ten związek odpowiada za intensywny, pikantny smak wysokiej jakości oliwy z pierwszego tłoczenia.
Właściwości Przeciwzapalne i Przeciwutleniające
Oleokantal jest znany ze swoich silnych właściwości przeciwzapalnych. Badania wykazały, że działa podobnie do ibuprofenu, jednego z najczęściej stosowanych leków przeciwzapalnych. Oleokantal hamuje aktywność enzymów cyklooksygenazy (COX-1 i COX-2), które są odpowiedzialne za procesy zapalne w organizmie. Dzięki temu regularne spożywanie oliwy z oliwek bogatej w oleokantal może pomóc w łagodzeniu stanów zapalnych i bólu, a także w profilaktyce chorób związanych z przewlekłym stanem zapalnym, takich jak choroby serca, nowotwory czy choroby neurodegeneracyjne.
Korzyści Zdrowotne Oleokantalu
Ochrona przed Chorobami Układu Krążenia:
Oleokantal pomaga w obniżeniu poziomu cholesterolu LDL („złego” cholesterolu) i podnosi poziom cholesterolu HDL („dobrego” cholesterolu). Dzięki temu zmniejsza ryzyko miażdżycy i chorób serca.
Wspomaganie Układu Nerwowego:
Oleokantal wykazuje działanie neuroprotekcyjne, co może pomóc w ochronie przed chorobami neurodegeneracyjnymi, takimi jak Alzheimer. Jego właściwości przeciwzapalne mogą również wspierać zdrowie mózgu i poprawiać funkcje poznawcze.
Działanie Przeciwnowotworowe:
Badania sugerują, że oleokantal może hamować rozwój komórek nowotworowych i wspomagać proces ich apoptozy (programowanej śmierci komórkowej). Może również zapobiegać przerzutom nowotworowym.
Wspomaganie Układu Trawiennego:
Oleokantal może wspierać zdrowie układu pokarmowego, łagodząc stany zapalne błony śluzowej żołądka i jelit, co jest szczególnie korzystne dla osób cierpiących na choroby zapalne jelit.
Jak Wybrać Oliwę z Oliwek Bogatą w Oleokantal?
Aby skorzystać z dobrodziejstw oleokantalu, warto wybierać oliwę z oliwek z pierwszego tłoczenia (extra virgin), najlepiej pochodzącą z renomowanych źródeł i sprawdzoną pod kątem jakości. Oliwa ta powinna być tłoczona na zimno i przechowywana w ciemnych butelkach, co pomaga zachować jej właściwości zdrowotne.
Przykładowy Przepis z Oliwą z Oliwek
Sałatka Grecka z Winegretem
Składniki:
4 pomidory, pokrojone w kostkę
1 ogórek, pokrojony w półplasterki
1 czerwona cebula, pokrojona w cienkie plasterki
1 zielona papryka, pokrojona w paski
200 g sera feta, pokrojonego w kostkę
garść czarnych oliwek
1/4 szklanki oliwy z oliwek extra virgin
2 łyżki octu winnego
sól i świeżo mielony pieprz do smaku
1 łyżeczka suszonego oregano
Przygotowanie:
W dużej misce wymieszaj pomidory, ogórek, cebulę, paprykę, ser feta i oliwki.
W małej miseczce przygotuj winegret, mieszając oliwę z oliwek, ocet winny, sól, pieprz i oregano.
Polej sałatkę winegretem i delikatnie wymieszaj.
Podawaj od razu jako zdrowy i orzeźwiający posiłek.
Podsumowanie
Oleokantal to jeden z najcenniejszych składników oliwy z oliwek, który przyczynia się do jej wyjątkowych właściwości zdrowotnych. Jego działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające, neuroprotekcyjne i przeciwnowotworowe sprawia, że regularne spożywanie oliwy z oliwek może przynieść liczne korzyści dla zdrowia. Wybierając wysokiej jakości oliwę extra virgin i włączając ją do codziennej diety, możemy cieszyć się nie tylko jej wspaniałym smakiem, ale także wsparciem dla naszego organizmu. To prawdziwy skarb natury, który warto docenić i wykorzystać w naszej kuchni.
