Chaczapuri imeruli to jedna z najstarszych i najbardziej klasycznych wersji gruzińskiego chaczapuri – wypieku z ciasta drożdżowego lub półdrożdżowego, wypełnionego słonym serem. Wersja „imeruli” pochodzi z regionu Imeretia w zachodniej Gruzji i odróżnia się od popularniejszego chaczapuri adżarskiego (z jajkiem) swoją prostotą – nie zawiera dodatków takich jak jajko czy masło, a mimo to zaskakuje smakiem i konsystencją.
To właśnie ta prostota sprawia, że chaczapuri imeruli świetnie sprawdza się w wersji bez jajka – jest lżejszy, szybciej się go przygotowuje, a jego serowe wnętrze doskonale smakuje zarówno na ciepło, jak i na zimno. W Gruzji traktowany jest jako codzienny posiłek, przekąska lub nawet jedzenie uliczne.
Historia chaczapuri – smak tradycji i kultury Gruzji
Chaczapuri to niemalże kulinarny symbol Gruzji, wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Występuje w wielu regionalnych odmianach, ale to imeruli uważane jest za najbardziej tradycyjne i wszechstronne. Przygotowuje się je z prostego ciasta drożdżowego, rozwałkowuje na okrągły placek, nadziewa słonym serem (najczęściej serem imeruli, przypominającym fetę), a następnie piecze na patelni lub w piekarniku.
Brak jajka w tej wersji nie tylko nie ujmuje daniu smaku, ale sprawia, że staje się ono dostępne dla osób na diecie bezjajecznej lub alergików. Taki placek można łatwo pokroić, zapakować do lunchboxa lub zabrać na piknik. Co więcej – z każdym kolejnym dniem chaczapuri zyskuje jeszcze więcej smaku, gdy ser wchłania aromaty ciasta.
Jakiego sera użyć do domowego chaczapuri imeruli?
Oryginalnie do chaczapuri używa się gruzińskiego sera imeruli – lekko słonego, wilgotnego i dobrze topiącego się. W Polsce i innych krajach europejskich trudno go zdobyć, ale można go z powodzeniem zastąpić mieszanką sera feta i mozzarelli. Feta dostarczy słoności i kwasowości, a mozzarella zadba o ciągnącą się strukturę po upieczeniu.
Możesz też użyć twarogu półtłustego wymieszanego z solą, lub pokusić się o dodatek odrobiny sera białego i sera żółtego. Kluczowe jest, by masa serowa nie była zbyt wilgotna – wtedy łatwo się zapieka i nie rozmiękcza ciasta.
Jak przygotować idealne ciasto do chaczapuri?
Ciasto do imeruli jest bardzo proste – drożdżowe lub półdrożdżowe. W tej wersji stawiamy na miękkie, sprężyste ciasto, które po upieczeniu przypomina nieco pizzę lub focaccię. Nie potrzeba jajek – tylko mąka, drożdże, woda, oliwa i odrobina cukru.
Kluczowe jest dobre wyrobienie ciasta – dzięki temu będzie elastyczne i nie porwie się przy rozwałkowywaniu. Po wyrośnięciu trzeba je podzielić na porcje, rozwałkować, nałożyć serowy farsz i dokładnie zamknąć, tworząc kulkę. Dopiero potem ponownie delikatnie spłaszczyć i upiec.
Przepis: chaczapuri imeruli bez jajka
Składniki (na 2 duże placki):
Na ciasto:
-
300 g mąki pszennej (typ 500 lub 650)
-
200 ml ciepłej wody
-
7 g drożdży instant (lub 25 g świeżych)
-
1 łyżeczka cukru
-
1/2 łyżeczki soli
-
1 łyżka oliwy z oliwek
Na farsz:
-
150 g sera feta
-
150 g mozzarelli (startej)
-
100 g półtłustego twarogu (dobrze odciśniętego)
-
Szczypta soli (opcjonalnie)
Dodatkowo:
-
oliwa do posmarowania
-
masło roślinne do podania (opcjonalnie)
Przygotowanie:
-
Zaczyn i ciasto
W misce wymieszaj drożdże z ciepłą wodą i cukrem. Odstaw na 5–10 minut, aż zaczyn się spieni. Dodaj mąkę, sól i oliwę, wyrób ciasto – ręcznie lub mikserem – aż będzie gładkie i elastyczne. Przykryj i odstaw na 1 godzinę do wyrośnięcia. -
Przygotowanie farszu
W misce rozgnieć widelcem fetę, dodaj mozzarellę i twaróg. Dokładnie wymieszaj. Spróbuj – jeśli masa jest mało słona, dopraw do smaku. -
Formowanie placków
Wyrośnięte ciasto podziel na 2 części. Każdą rozwałkuj na okrągły placek o średnicy ok. 25 cm. Na środek nałóż porcję farszu, zlep brzegi jak sakiewkę i uformuj kulę. Następnie delikatnie spłaszcz rękami lub wałkiem do grubości ok. 2 cm. -
Pieczenie
Rozgrzej suchą patelnię (najlepiej z grubym dnem). Przenieś chaczapuri na patelnię i smaż na małym ogniu po 4–5 minut z każdej strony, aż ciasto będzie złociste i chrupiące. Możesz też upiec je w piekarniku – 200°C, 15–18 minut na blaszce wyłożonej papierem. -
Podanie
Gotowe chaczapuri posmaruj oliwą lub roztopionym masłem i odstaw na 2–3 minuty przed pokrojeniem. Ser w środku będzie miękki, ciągnący i aromatyczny.
Z czym podać chaczapuri imeruli?
Choć samo w sobie jest pełnowartościowym daniem, chaczapuri można wzbogacić o dodatki. Świetnie smakuje z lekką sałatką z pomidorów i cebuli, kiszonymi warzywami, świeżym ogórkiem lub ziołowym sosem na bazie jogurtu. Można je też maczać w pikantnym sosie pomidorowym albo podać z czarną herbatą lub ajranem – tradycyjnym napojem jogurtowym.
W wersji wegańskiej ser można zastąpić mieszanką tofu, orzechów nerkowca i płatków drożdżowych – konsystencja i smak będą zbliżone, a danie nadal zachwyci aromatem.
Przechowywanie i odgrzewanie
Chaczapuri imeruli najlepiej smakuje na świeżo, ale można je też przechowywać do 2 dni w lodówce – owinięte w folię lub w pojemniku. Odgrzewaj na suchej patelni lub w piekarniku, by przywrócić mu chrupkość. Wersja na zimno także świetnie smakuje – zwłaszcza na pikniku czy jako lunch do pracy.
Podsumowanie: prostota, smak i gruzińska dusza w jednej potrawie
Chaczapuri imeruli to danie, które zachwyca prostotą, a jednocześnie głębią smaku. Wersja bez jajka nie odbiera mu nic z charakteru – wręcz przeciwnie, czyni go lżejszym i bardziej uniwersalnym. To idealny przepis na każdą porę roku: na szybki obiad, sycącą kolację, piknik czy poczęstunek dla gości.
Dzięki kilku podstawowym składnikom i chwili cierpliwości możesz przenieść do swojego domu smak gruzińskiej gościnności. Wypróbuj raz, a chaczapuri imeruli z pewnością stanie się częścią Twojego kulinarnego repertuaru.
