KategorieBaza wiedzy Kuchnia Francuska Obiady Oliwy z Oliwek Zapiekanki

Hachis Parmentier – francuska zapiekanka mięsno-ziemniaczana z oliwą z oliwek

Francuska kuchnia słynie z prostych dań, które łączą w sobie wyrafinowanie i głębię smaku. Jednym z takich przepisów jest Hachis Parmentier – danie z duszonego mięsa mielonego, przykrytego purée ziemniaczanym i zapieczonego do złocistej perfekcji. Choć bywa porównywane do angielskiego shepherd’s pie, to Hachis Parmentier wyróżnia się swoim sposobem przygotowania i dodatkiem klasycznych, francuskich składników – jak szalotki, zioła prowansalskie czy… dobra oliwa z oliwek, która nadaje mu wyjątkowej delikatności i aromatu.

To danie idealne na rodzinny obiad, kolację z przyjaciółmi czy jako sposób na wykorzystanie resztek mięsa. Można je przygotować wcześniej i odgrzać następnego dnia – wtedy smakuje jeszcze lepiej.


Skąd wzięła się nazwa Hachis Parmentier?

Nazwa „hachis” pochodzi od francuskiego czasownika hacher, czyli siekać – odnosi się do drobno posiekanego lub zmielonego mięsa, które stanowi bazę zapiekanki. Natomiast „Parmentier” to hołd dla Antoine’a-Augustina Parmentiera, XVIII-wiecznego farmaceuty i kucharza, który spopularyzował ziemniaki we Francji jako pożywienie godne szlachty i ludu.

Dziś Hachis Parmentier to kwintesencja francuskiego „comfort food”, czyli kuchni, która przywołuje ciepło domowego ogniska.


Składniki na 4–6 porcji

Mięsna warstwa:

  • 500 g mielonej wołowiny lub mieszanki wołowo-wieprzowej

  • 1 duża cebula

  • 2 szalotki

  • 2 ząbki czosnku

  • 1 marchewka

  • 1 łodyga selera naciowego (opcjonalnie)

  • 2 łyżki oliwy z oliwek extra virgin

  • 100 ml białego wytrawnego wina (lub bulionu)

  • 1 łyżeczka ziół prowansalskich

  • sól i świeżo mielony pieprz

Warstwa ziemniaczana:

  • 1 kg ziemniaków (najlepiej mączystych)

  • 3 łyżki oliwy z oliwek extra virgin

  • 50 ml mleka (opcjonalnie)

  • szczypta gałki muszkatołowej

  • sól do smaku

Wierzch:

  • 2–3 łyżki startego sera gruyère, comté lub parmezanu

  • dodatkowo: oliwa do skropienia


Jak przygotować Hachis Parmentier krok po kroku?

1. Ziemniaki – przygotowanie purée

Obierz ziemniaki, pokrój na kawałki i ugotuj w osolonej wodzie do miękkości. Odcedź i dokładnie utłucz. Dodaj oliwę z oliwek, szczyptę soli, gałkę muszkatołową i – jeśli lubisz – odrobinę mleka dla większej kremowości. Purée powinno być gładkie, ale nie płynne – będzie stanowić wierzch zapiekanki.

Oliwa z oliwek nadaje purée lekkości i wyjątkowego smaku, eliminując potrzebę dodawania masła.


2. Mięso – aromatyczne duszenie

Na patelni rozgrzej oliwę z oliwek. Podsmaż drobno posiekaną cebulę, szalotki i czosnek, aż staną się szkliste. Dodaj startą marchewkę i pokrojony seler naciowy. Smaż razem przez kilka minut, a następnie dodaj mięso.

Podsmaż je, rozbijając grudki drewnianą łopatką, aż zmieni kolor. Dodaj wino lub bulion i zioła prowansalskie. Duś pod przykryciem przez 10–15 minut, aż płyn odparuje, a smaki się połączą. Dopraw solą i pieprzem do smaku.


3. Składanie zapiekanki

W żaroodpornym naczyniu wyłóż warstwę mięsa, lekko ją ugnieć. Następnie rozłóż purée ziemniaczane – możesz zrobić to łyżką lub za pomocą rękawa cukierniczego, by uzyskać dekoracyjny efekt. Wierzch posyp startym serem i skrop delikatnie oliwą z oliwek – to nada zapiekance apetyczną, złocistą skórkę.


4. Zapiekanie

Wstaw naczynie do piekarnika nagrzanego do 190°C (grzanie góra-dół) i zapiekaj przez około 25–30 minut, aż wierzch się zarumieni, a wnętrze będzie gorące i aromatyczne. Jeśli chcesz uzyskać bardziej chrupiący efekt, włącz na ostatnie 5 minut funkcję grill.


Z czym podawać Hachis Parmentier?

Choć zapiekanka sama w sobie jest pełnowartościowym daniem, świetnie komponuje się z:

  • zieloną sałatą z winegretem na bazie oliwy z oliwek

  • buraczkami z chrzanem

  • fasolką szparagową z czosnkiem i oliwą

  • winem czerwonym – np. Bordeaux, Côtes du Rhône


Porady i warianty

Wersja wegetariańska:

  • Zamień mięso na soczewicę lub drobno posiekane pieczarki.

  • Duszone warzywa w oliwie z oliwek z dodatkiem bulionu warzywnego sprawią, że danie będzie równie aromatyczne.

Wersja z resztek:

  • Hachis Parmentier świetnie nadaje się do wykorzystania mięsa z rosołu lub pieczeni – wystarczy je posiekać i dusić z cebulą i warzywami.

Wersja luksusowa:

  • Dodaj odrobinę truflowego oleju do purée lub mięsa dla intensywniejszego smaku.

  • Użyj konfitowanej cebuli i czerwonego wina.


Dlaczego oliwa z oliwek jest tak ważna?

Zamiast tradycyjnego masła czy tłuszczu zwierzęcego, oliwa z oliwek w tym przepisie pełni kluczową rolę:

  • dodaje purée lekkości i głębi,

  • podbija smak duszonego mięsa,

  • ułatwia uzyskanie złocistej skórki na wierzchu,

  • wprowadza zdrowe tłuszcze jednonienasycone.

Oliwa z oliwek to nie tylko zamiennik – to składnik, który czyni danie bardziej wyrafinowanym i zdrowszym.


Jak przechowywać i odgrzewać?

  • W lodówce: do 3 dni, w zamkniętym naczyniu.

  • W zamrażarce: do 1 miesiąca – przed podaniem rozmroź i podgrzej w piekarniku.

  • Odgrzewanie: najlepiej w piekarniku lub na patelni z pokrywką, by zachować strukturę.


Podsumowanie – klasyczna francuska zapiekanka w nowoczesnej odsłonie

Hachis Parmentier to danie, które łączy klasykę kuchni francuskiej z domowym ciepłem i prostotą. Dzięki użyciu dobrej oliwy z oliwek, świeżych warzyw i delikatnych przypraw, powstaje potrawa pełna aromatu, która sprawdzi się w każdej kuchni – niezależnie od poziomu kulinarnego zaawansowania.

Złocista, pachnąca zapiekanka z mięsem i ziemniakami może stać się Twoim nowym daniem popisowym – szczególnie, gdy połączysz francuską precyzję z nutą śródziemnomorskiej oliwy. Bon appétit!