Oliwa z oliwek jest jednym z najbardziej wszechstronnych i zdrowych tłuszczów roślinnych, używanym od tysięcy lat w kuchni i medycynie. Jej właściwości zdrowotne i kulinarne są doceniane na całym świecie, a różnorodność gatunków oliwy pozwala na szerokie zastosowanie w różnych potrawach i technikach kulinarnych. W artykule przyjrzymy się różnym gatunkom oliwy z oliwek, omówimy ich cechy, właściwości i zastosowanie w kuchni.
Główne gatunki oliwy z oliwek
Oliwa z oliwek extra virgin (extra vergine)
Oliwa z oliwek extra virgin jest najwyższej jakości oliwą, uzyskiwaną z pierwszego tłoczenia na zimno oliwek. Charakteryzuje się niską kwasowością (poniżej 0,8%) i bogatym, owocowym smakiem oraz intensywnym aromatem. Jest również najbogatsza w składniki odżywcze i przeciwutleniacze.
Zastosowanie: Idealna do sałatek, sosów, dressingów, pieczywa oraz do spożycia na surowo. Dzięki swojemu wyrazistemu smakowi doskonale podkreśla smak potraw.
Oliwa z oliwek virgin (vergine)
Oliwa z oliwek virgin jest również produkowana z pierwszego tłoczenia na zimno, ale może mieć nieco wyższą kwasowość (do 2%) i mniej intensywny smak niż oliwa extra virgin. Mimo to zachowuje większość swoich wartości odżywczych i jest nadal uważana za wysokiej jakości produkt.
Zastosowanie: Może być używana do smażenia na średnim ogniu, pieczenia, a także do sałatek i sosów. Nadaje się do dań, gdzie smak oliwy nie musi być tak intensywny jak w przypadku oliwy extra virgin.
Oliwa z oliwek rafinowana
Rafinowana oliwa z oliwek powstaje z oliwy, która nie spełnia standardów jakościowych dla oliwy virgin, i jest poddawana procesom rafinacji w celu usunięcia wad smakowych, zapachowych i nadmiernej kwasowości. W wyniku tego procesu oliwa traci większość swoich składników odżywczych i antyoksydantów.
Zastosowanie: Rafinowana oliwa z oliwek jest odpowiednia do smażenia w wysokich temperaturach, pieczenia oraz jako składnik w różnych przetworzonych produktach spożywczych.
Oliwa z wytłoków oliwnych (pomace oil)
Oliwa z wytłoków oliwnych jest produkowana z pozostałości po tłoczeniu oliwy virgin, które są następnie ekstraktowane za pomocą rozpuszczalników chemicznych i rafinowane. Jest to oliwa o najniższej jakości spośród wszystkich rodzajów oliwy z oliwek.
Zastosowanie: Ze względu na swoje właściwości, oliwa z wytłoków oliwnych jest najczęściej używana do smażenia i pieczenia w wysokich temperaturach, a także w przemyśle spożywczym.
Właściwości zdrowotne oliwy z oliwek
Oliwa z oliwek, zwłaszcza extra virgin, jest ceniona za swoje liczne korzyści zdrowotne. Jest bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które wspierają zdrowie serca, pomagają obniżać poziom „złego” cholesterolu LDL i zwiększać poziom „dobrego” cholesterolu HDL. Zawiera również przeciwutleniacze, takie jak witamina E i polifenole, które działają przeciwzapalnie i chronią komórki przed uszkodzeniami oksydacyjnymi.
Podsumowanie
Oliwa z oliwek to niezwykle wartościowy składnik, który znajduje szerokie zastosowanie w kuchni i nie tylko. Wybór odpowiedniego gatunku oliwy zależy od jej przeznaczenia kulinarnego. Oliwa extra virgin, z jej wyrazistym smakiem i najwyższą zawartością składników odżywczych, jest idealna do spożycia na surowo i do potraw, gdzie jej smak ma znaczenie. Oliwa virgin i rafinowana nadają się do smażenia i pieczenia, a oliwa z wytłoków oliwnych znajduje zastosowanie głównie w przemyśle spożywczym. Dzięki swoim właściwościom zdrowotnym, oliwa z oliwek powinna być stałym elementem zdrowej diety.
