Hiszpania jest niekwestionowanym liderem w produkcji oliwy z oliwek, dostarczając na światowe rynki około połowy globalnej produkcji. Oliwa z oliwek to nie tylko kluczowy element diety śródziemnomorskiej, ale również cenny składnik odżywczy, który odgrywa ważną rolę w kuchni, kosmetyce i medycynie. Aby zrozumieć, dlaczego hiszpańska oliwa z oliwek jest tak wyjątkowa, warto przyjrzeć się metodom tłoczenia, które są stosowane w tym kraju. W artykule omówimy tradycyjne i nowoczesne metody tłoczenia oliwy z oliwek w Hiszpanii oraz ich wpływ na jakość i smak końcowego produktu.
Tradycyjne metody tłoczenia
Tłoczenie na zimno
Tłoczenie na zimno to jedna z najstarszych i najbardziej cenionych metod produkcji oliwy z oliwek. Proces ten polega na mechanicznym wyciskaniu oliwek w niskiej temperaturze, zwykle nie przekraczającej 27°C. Dzięki temu zachowane są wszystkie cenne składniki odżywcze, takie jak witaminy, polifenole i jednonienasycone kwasy tłuszczowe. Oliwa z pierwszego tłoczenia (extra virgin) uzyskana tą metodą charakteryzuje się wyjątkowym smakiem, aromatem oraz niską kwasowością.
Tradycyjne prasy kamienne
W niektórych hiszpańskich regionach, zwłaszcza w Andaluzji, wciąż można spotkać tradycyjne prasy kamienne, które były używane przez wieki. Proces tłoczenia oliwy przy użyciu takich pras polega na miażdżeniu oliwek między dużymi, okrągłymi kamieniami. Miażdżone oliwki tworzą pastę, która jest następnie rozkładana na maty i poddawana naciskowi, aby wydobyć oliwę. Chociaż jest to metoda czasochłonna i mniej wydajna w porównaniu do nowoczesnych technologii, wielu producentów wierzy, że daje ona oliwie wyjątkowy smak i aromat.
Nowoczesne metody tłoczenia
Centryfugacja
Jedną z najczęściej stosowanych nowoczesnych metod produkcji oliwy z oliwek w Hiszpanii jest centryfugacja. Proces ten polega na oddzielaniu oliwy od wody i miazgi oliwnej przy użyciu wirówek. Oliwki są najpierw miażdżone, a następnie pasta jest umieszczana w wirówkach, które szybko obracają się, oddzielając olej od resztek owoców i wody. Metoda ta jest bardzo wydajna i pozwala na uzyskanie czystej oliwy z minimalnymi stratami, zachowując przy tym wysoką jakość i niską kwasowość.
Procesowanie w kontrolowanej temperaturze
Nowoczesne technologie pozwalają na precyzyjne kontrolowanie temperatury podczas procesu tłoczenia oliwy. Dzięki temu można uniknąć przegrzewania oliwek, co mogłoby prowadzić do utraty cennych składników odżywczych i pogorszenia smaku. Wiele hiszpańskich tłoczni stosuje zaawansowane systemy chłodzenia, które utrzymują niską temperaturę podczas całego procesu produkcji, zapewniając wysoką jakość końcowego produktu.
Zrównoważone praktyki produkcji
Ekologiczne uprawy
Coraz więcej hiszpańskich producentów oliwy z oliwek stawia na ekologiczne uprawy, rezygnując z używania pestycydów i chemikaliów. Oliwki z ekologicznych upraw są często tłoczone w specjalnych, certyfikowanych tłoczniach, które spełniają rygorystyczne normy dotyczące jakości i zrównoważonego rozwoju. Tego typu produkcja nie tylko chroni środowisko, ale również zapewnia, że oliwa jest wolna od szkodliwych substancji, co przekłada się na lepszy smak i wyższe wartości odżywcze.
Minimalizacja odpadów
W nowoczesnych hiszpańskich tłoczniach coraz większy nacisk kładzie się na minimalizację odpadów i recykling. Pozostałości po tłoczeniu oliwek, takie jak wytłoczyny i woda z oliwek, są często wykorzystywane jako naturalne nawozy lub pasza dla zwierząt. Niektóre tłocznie inwestują również w technologie umożliwiające przetwarzanie odpadów na biogaz, co pomaga w redukcji emisji gazów cieplarnianych i wspiera zrównoważony rozwój.
Podsumowanie
Hiszpańskie metody tłoczenia oliwy z oliwek łączą w sobie tradycję i nowoczesność, co pozwala na produkcję oliwy o najwyższej jakości. Tradycyjne metody, takie jak tłoczenie na zimno i użycie pras kamiennych, wciąż są cenione za unikalny smak, jaki nadają oliwie. Jednocześnie nowoczesne technologie, takie jak centryfugacja i kontrolowane temperatury, zapewniają wysoką wydajność i zachowanie cennych składników odżywczych. W połączeniu ze zrównoważonymi praktykami produkcji, hiszpańska oliwa z oliwek jest symbolem jakości, smaku i dbałości o środowisko. Dzięki temu Hiszpania pozostaje wiodącym producentem oliwy z oliwek, a jej produkty cieszą się uznaniem na całym świecie.
