Oliwa z oliwek, zwłaszcza ta extra virgin, od lat cieszy się opinią jednego z najzdrowszych tłuszczów roślinnych. Pochodząca z krajów basenu Morza Śródziemnego, jest kluczowym składnikiem diety śródziemnomorskiej, która jest uznawana za jedną z najzdrowszych na świecie. Jej liczne korzyści zdrowotne są szeroko badane i doceniane przez dietetyków i lekarzy. Jednak w kontekście zdrowia serca i układu krążenia często pojawia się pytanie: czy oliwa z oliwek podnosi cholesterol? Przyjrzyjmy się, jak ten olej wpływa na poziom cholesterolu we krwi.
Skład i właściwości oliwy z oliwek
Oliwa z oliwek jest bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, zwłaszcza kwas oleinowy, który stanowi około 70-80% jej składu. Zawiera również wielonienasycone kwasy tłuszczowe, takie jak kwas linolowy, a także witaminy, przeciwutleniacze (polifenole) i inne bioaktywne związki, które przyczyniają się do jej prozdrowotnych właściwości.
Jednonienasycone kwasy tłuszczowe są znane z pozytywnego wpływu na profil lipidowy krwi. W przeciwieństwie do tłuszczów nasyconych, które mogą podnosić poziom „złego” cholesterolu (LDL), jednonienasycone tłuszcze mogą pomóc w jego obniżeniu, jednocześnie zwiększając poziom „dobrego” cholesterolu (HDL).
Oliwa z oliwek a poziom cholesterolu
Badania naukowe wielokrotnie potwierdziły, że spożywanie oliwy z oliwek ma korzystny wpływ na poziom cholesterolu we krwi. W jednym z kluczowych badań, uczestnicy, którzy spożywali dietę bogatą w oliwę z oliwek, odnotowali znaczące obniżenie poziomu LDL oraz wzrost poziomu HDL. Oliwa z oliwek działa poprzez zmniejszenie utleniania LDL, co jest istotne w zapobieganiu miażdżycy, czyli twardnieniu i zwężaniu tętnic.
Polifenole zawarte w oliwie z oliwek mają silne właściwości przeciwutleniające, które również przyczyniają się do poprawy profilu lipidowego. Te związki chemiczne mogą chronić lipidy w krwi przed utlenianiem, co jest kluczowe w kontekście zapobiegania chorobom sercowo-naczyniowym.
Możliwe zagrożenia i wady
Choć oliwa z oliwek jest generalnie korzystna dla zdrowia, jej nadmierne spożycie może prowadzić do problemów zdrowotnych. Oliwa, jak każdy tłuszcz, jest kaloryczna, więc jej nadmierna konsumpcja może prowadzić do przyrostu masy ciała i związanych z tym problemów zdrowotnych. Ponadto, osoby z pewnymi schorzeniami, takimi jak zapalenie trzustki, powinny ograniczać spożycie tłuszczów, w tym oliwy z oliwek, aby nie obciążać dodatkowo swojego układu trawiennego.
Zalecenia dotyczące spożycia
Aby cieszyć się korzyściami zdrowotnymi oliwy z oliwek, zaleca się jej umiarkowane spożycie. Dietetycy sugerują, aby spożywać około 2-3 łyżek stołowych oliwy z oliwek dziennie jako część zrównoważonej diety. Ważne jest także, aby wybierać oliwę z oliwek extra virgin, która jest najmniej przetworzona i zawiera najwięcej korzystnych dla zdrowia składników.
Podsumowanie
Podsumowując, oliwa z oliwek nie tylko nie podnosi poziomu „złego” cholesterolu (LDL), ale wręcz przeciwnie – pomaga go obniżyć, jednocześnie zwiększając poziom „dobrego” cholesterolu (HDL). Jej spożycie wiąże się z licznymi korzyściami zdrowotnymi, szczególnie w kontekście zdrowia serca i układu krążenia. Kluczem do czerpania tych korzyści jest umiarkowane spożycie oliwy z oliwek najwyższej jakości, najlepiej extra virgin, oraz uwzględnienie jej w ramach zrównoważonej diety. Dzięki temu można cieszyć się jej dobroczynnymi właściwościami, minimalizując ryzyko negatywnych skutków zdrowotnych.