Bacalao al pil pil to jedno z najsłynniejszych dań kuchni baskijskiej, które łączy w sobie prostotę przygotowania z niezwykłą głębią smaku. Nazwa potrawy pochodzi od charakterystycznego dźwięku „pil-pil”, który wydają bąbelki powietrza podczas konfitowania ryby w oliwie. Historia powstania bacalao al pil pil sięga XIX wieku, kiedy to do Bilbao przez pomyłkę dostarczono ogromną ilość dorsza. Oblężenie miasta przez wojska karlistów uniemożliwiło handel, a braki w zaopatrzeniu skłoniły mieszkańców do wykorzystywania dostępnych zasobów. Tak narodził się ten wyjątkowy przepis, w którym dorsz jest delikatnie gotowany w oliwie z dodatkiem czosnku i papryczki chili. To danie, które z potrzeby stworzyło cnotę, stało się symbolem prostoty i smaku.
Składniki (dla 2-4 osób)
- 500 g filetów z dorsza ze skórą
- 250 ml oliwy z oliwek extra virgin
- 3 ząbki czosnku
- 1 papryczka chili
Instrukcje krok po kroku
- Przygotowanie czosnku i chili
Obierz ząbki czosnku i oczyść papryczkę chili, pozbywając się nasion, jeśli chcesz złagodzić ostrość. Pokrój oba składniki w cienkie plasterki. To dodatek, który nada potrawie wyrazisty, ale subtelny aromat. - Aromatyzowanie oliwy
Na dużej, głębokiej patelni rozgrzej oliwę z oliwek. Dodaj plasterki czosnku i chili. Smaż przez 2-3 minuty, aż czosnek zacznie się lekko złocić, ale uważaj, aby go nie przypalić, ponieważ stanie się gorzki. Gdy czosnek i chili osiągną pożądany kolor, wyjmij je z oliwy i odstaw na bok – będą użyte do dekoracji gotowego dania. - Konfitowanie dorsza
Oliwę na patelni pozostaw do ostygnięcia do temperatury pokojowej. Następnie delikatnie połóż filety z dorsza skórą do dołu. Ważne, aby ogień był minimalny – konfitowanie to proces gotowania w niskiej temperaturze, dzięki czemu ryba pozostaje soczysta i zachowuje wszystkie swoje walory smakowe. Co kilka minut delikatnie potrząsaj patelnią, co pomoże w uwalnianiu żelatyny ze skóry ryby. Żelatyna ta połączy się z oliwą, tworząc charakterystyczny sos pil pil. Uważaj, aby nie rozdrobnić ryby podczas tego procesu. - Przygotowanie sosu pil pil
Kiedy dorsz jest ugotowany – miękki i lekko przezroczysty, a skóra łatwo odchodzi od mięsa – zdejmij patelnię z ognia i ostrożnie wyjmij filety. Pozostałą oliwę przelej do miski. Teraz czas na przygotowanie sosu pil pil: intensywnie mieszaj oliwę, ubijając trzepaczką lub małym sitkiem, aby połączyć ją z żelatyną z ryby. Sos powinien nabrać jednolitej, kremowej konsystencji i żółtego koloru. Ten krok wymaga cierpliwości, ale to właśnie sos jest sercem dania. - Serwowanie
Ułóż filety z dorsza na talerzu, obficie polej je sosem pil pil. Posyp usmażonym wcześniej czosnkiem i chili, co nada potrawie dodatkowej chrupkości i intensywności smaku. Danie podawaj na gorąco, najlepiej w towarzystwie pieczywa, które idealnie wchłonie aromatyczny sos.
Dlaczego warto spróbować bacalao al pil pil?
Bacalao al pil pil to kwintesencja baskijskiej kuchni – prosta, ale wyrafinowana. Delikatnie konfitowany dorsz jest nie tylko zdrowy, ale też niesamowicie aromatyczny dzięki oliwie z oliwek, czosnkowi i papryczce chili. Sos pil pil, stworzony z żelatyny ryby, jest aksamitny i pełen smaku, idealnie komponując się z miękkim i soczystym dorszem. To danie pokazuje, jak zaledwie kilka składników może stworzyć coś wyjątkowego.
Porady i wskazówki
- Dorsz: Najlepiej użyć dorsza z dobrej jakości, świeżego lub dobrze rozmrożonego. Skóra dorsza jest kluczowa w tworzeniu sosu pil pil, dlatego ważne jest, aby była zachowana.
- Temperatura: Kluczowym elementem jest niska temperatura konfitowania ryby. Jeśli oliwa jest zbyt gorąca, ryba stanie się sucha, a sos nie osiągnie odpowiedniej konsystencji.
- Oliwa: Wybierz oliwę extra virgin o delikatnym smaku, aby nie przytłoczyła delikatności dorsza, ale jednocześnie wniosła swój aromat do potrawy.
Z czym podawać bacalao al pil pil?
Danie najlepiej smakuje podane z chrupiącym pieczywem, które doskonale wchłania sos pil pil. Możesz je także serwować z pieczonymi ziemniakami lub lekką sałatką z rukoli i cytryny, aby zrównoważyć intensywność smaku. Bacalao al pil pil to idealne danie zarówno na elegancką kolację, jak i codzienny obiad, który przeniesie Cię w kulinarny świat Kraju Basków. Spróbuj, a przekonasz się, dlaczego ta potrawa zdobyła serca smakoszy na całym świecie!