Peposo to tradycyjna potrawa kuchni toskańskiej, której historia sięga średniowiecza. Powstała w Imprunecie – mieście słynącym z produkcji cegieł i garnków. To właśnie robotnicy z tamtejszych pieców jako pierwsi wrzucali mięso, czosnek, pieprz i wino do glinianych naczyń i powoli dusili wszystko przy ogniu. Efekt? Rozpływające się w ustach mięso w aromatycznym, pieprznym sosie.
Dziś peposo to danie serwowane zarówno w domach, jak i najlepszych trattoriach we Florencji i całej Toskanii. Co roku w Imprunecie odbywa się nawet Festa del Peposo, czyli święto na cześć tej potrawy.
Co to jest peposo i czym się wyróżnia?
Peposo to wołowina duszona długo i powoli w czerwonym winie z ogromną ilością czarnego pieprzu oraz czosnku. Danie nie zawiera pomidorów, cebuli ani bulionu – jego smak buduje się wyłącznie na prostocie i jakości składników: mięsie, winie i przyprawach.
Jakie składniki są potrzebne do przygotowania peposo?
Oto składniki na ok. 6 porcji aromatycznej wołowiny:
-
1 kg wołowiny gulaszowej (np. łopatka, karkówka)
-
5 ząbków czosnku – w całości, obranych
-
2 łyżki świeżo mielonego czarnego pieprzu – nie żałuj!
-
1 liść laurowy
-
1/3 łyżeczki suszonej szałwii
-
1/3 łyżeczki suszonego rozmarynu
-
1/2 łyżeczki soli
-
1 butelka czerwonego, wytrawnego wina (Chianti) – ok. 750 ml
Jak przygotować peposo krok po kroku?
Krok 1: Jak przygotować mięso?
Piekarnik nagrzej do 160°C (góra-dół, bez termoobiegu).
Wołowinę pokrój w większą kostkę (ok. 3–4 cm). Przełóż do dużego naczynia żaroodpornego z pokrywką.
Krok 2: Jak doprawić mięso?
Dodaj do naczynia obrane ząbki czosnku, sól, pieprz oraz suszone zioła – rozmaryn, szałwię i liść laurowy. Wszystko dobrze wymieszaj.
Krok 3: Jak dusić mięso w winie?
Zalej całość winem tak, aby wino całkowicie przykryło mięso. Przykryj naczynie pokrywką lub folią aluminiową. Wstaw do piekarnika na 4 godziny. Nie musisz mieszać w trakcie – peposo „robi się samo”.
Po 4 godzinach mięso powinno być miękkie, aromatyczne i łatwo się rozpadać. Sos będzie ciemny, skoncentrowany i intensywny.
Z czym podawać peposo?
Peposo to danie, które aż prosi się o coś, co wchłonie jego głęboki sos. Oto kilka najlepszych dodatków:
-
Polenta – kremowa i delikatna, idealna do tego dania
-
Świeże pieczywo – najlepiej lekko opieczona ciabatta lub toskański chleb bez soli
-
Biała fasola – np. w stylu fagioli all’uccelletto, czyli duszona z czosnkiem i oliwą
-
Puree ziemniaczane – mniej klasyczne, ale świetnie pasuje
Czy peposo można przygotować wcześniej?
Zdecydowanie tak! To jedno z tych dań, które zyskują na smaku następnego dnia. Wystarczy je odgrzać na małym ogniu lub w piekarniku pod przykryciem. Można też przechowywać w lodówce do 3 dni lub zamrozić.
Jakie triki pomogą w przygotowaniu idealnego peposo?
-
Użyj dobrej jakości wina – Chianti to klasyk, ale inne czerwone, wytrawne wino też się sprawdzi.
-
Nie ograniczaj pieprzu – pieprz to serce tego dania, ma być go dużo, ale nie do przesady.
-
Długo piecz, nie spiesz się – mięso musi mieć czas, by stać się miękkie i wchłonąć wszystkie aromaty.
Podsumowanie – Dlaczego warto spróbować peposo?
Peposo to esencja toskańskiej kuchni: prostota, jakość i głęboki smak. Wymaga tylko kilku składników, ale efekt końcowy jest absolutnie zachwycający. To idealne danie na chłodniejsze dni, kiedy masz ochotę na coś rozgrzewającego i sycącego. Spróbuj raz, a wrócisz do tego przepisu wiele razy!
