Olej rydzowy, znany również jako olej z lnianki, to tradycyjny polski olej roślinny, który przez wiele lat był zapomniany, a obecnie powraca do łask dzięki swoim wyjątkowym właściwościom zdrowotnym i kulinarnym. Jego nazwa może być myląca, gdyż nie pochodzi od grzyba rydza, ale od rośliny zwanej lnianką siewną (Camelina sativa), znanej również jako rydz. W artykule tym przyjrzymy się, z czego jest olej rydzowy, jakie ma właściwości zdrowotne, jakie są jego zastosowania oraz dlaczego warto wprowadzić go do swojej diety.

Historia i pochodzenie oleju rydzowego

Lnianka siewna, z której pozyskuje się olej rydzowy, to roślina z rodziny kapustowatych, która była uprawiana w Polsce już w średniowieczu. Olej rydzowy był popularny na terenach Polski, Niemiec i innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Z czasem został wyparty przez inne oleje, takie jak rzepakowy czy słonecznikowy, ale obecnie wraca do łask dzięki swoim unikalnym właściwościom.

Właściwości zdrowotne oleju rydzowego

Olej rydzowy jest tłoczony na zimno z nasion lnianki siewnej, co pozwala zachować jego pełne wartości odżywcze. W jego składzie znajdziemy:

Nienasycone kwasy tłuszczowe: w tym kwasy omega-3 i omega-6, które wspierają zdrowie serca i układu nerwowego. Olej rydzowy zawiera wyjątkowo wysoką ilość kwasu alfa-linolenowego (omega-3).
Witaminę E: silny antyoksydant, który chroni komórki przed uszkodzeniami i wspiera zdrowie skóry.
Fitosterole: związki roślinne, które pomagają w obniżaniu poziomu cholesterolu we krwi.
Polifenole: o działaniu przeciwzapalnym i przeciwnowotworowym.

Zastosowania oleju rydzowego

Olej rydzowy ma wszechstronne zastosowania zarówno w kuchni, jak i w kosmetyce:

W kuchni

Do sałatek i dressingów: dzięki swojemu orzechowemu smakowi, olej rydzowy doskonale nadaje się do sałatek, dressingów i sosów.
Do pieczywa: może być stosowany jako dodatek do pieczywa, podobnie jak oliwa z oliwek.
Do gotowania na zimno: najlepiej spożywać go na zimno, aby nie stracił swoich cennych właściwości pod wpływem wysokiej temperatury.
Do marynat: idealny do marynat do mięs i warzyw.

W kosmetyce

Do pielęgnacji skóry: olej rydzowy nawilża skórę, poprawia jej elastyczność i chroni przed starzeniem.
Do pielęgnacji włosów: może być stosowany jako olejek do włosów, który nawilża i wzmacnia włosy, zapobiegając ich łamaniu.

Jak wybrać i przechowywać olej rydzowy

Wybierając olej rydzowy, warto zwrócić uwagę na kilka kwestii:

Tłoczenie na zimno: wybieraj olej tłoczony na zimno, aby zachować pełne wartości odżywcze.
Świeżość: zwracaj uwagę na datę ważności i kupuj olej w małych ilościach, aby zużyć go przed upływem terminu przydatności.
Przechowywanie: olej rydzowy najlepiej przechowywać w chłodnym, ciemnym miejscu, z dala od światła i ciepła, aby zapobiec jego jełczeniu.

Podsumowanie

Olej rydzowy, pozyskiwany z nasion lnianki siewnej, to cenny produkt o bogatych właściwościach zdrowotnych i wszechstronnym zastosowaniu. Dzięki wysokiej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych, witaminy E, fitosteroli i polifenoli, wspiera zdrowie serca, układu nerwowego i skóry. Olej rydzowy warto stosować na zimno, aby w pełni korzystać z jego wartości odżywczych, dodając go do sałatek, dressingów, pieczywa czy marynat. Jego powrót do łask jest dowodem na to, że tradycyjne, naturalne produkty mogą mieć wiele do zaoferowania współczesnym konsumentom.